Het naoorlogs erfgoed staat flink in de belangstelling tegenwoordig. Begin april werd officieel bekend gemaakt dat Tilburg er vier nieuwe rijksmonumenten bij heeft: de schouwburg, het station, het Cobbenhagengebouw van de universiteit en de kapel Onze Lieve Vrouw ter Nood. Al deze gebouwen komen uit de wederopbouwperiode. Over een ander beeldbepalend gebouw uit die tijd, Stadskantoor 1, wordt in de stad nog stevig gediscussieerd.
Lezing en gesprek
Op 26 mei gaan we in gesprek over naoorlogs erfgoed. Hoe kunnen we wederopbouwerfgoed typeren? Wat kenmerkt bouwwerken uit die tijd? Wat is de waarde ervan? En hoe kunnen we met die waarden omgaan bij herontwikkeling? Om deze en meer vragen te beantwoorden nodigen we een expert op het gebied van wederopbouwerfgoed uit. Ook vragen we ontwerpers naar hun ervaringen en geven we natuurlijk het publiek de ruimte voor het stellen van vragen.
Sprekers: Wijnand Galema (architectuurhistoricus) en Albertien Kers (Cepezed)
Wijnand Galema zal een lezing geven over de waarde van wederopbouwerfgoed. Galema doet onderzoek naar, werkt aan culturele projecten en publiceert over de geschiedenis van architectuur, stedenbouw en landschapsarchitectuur. De gebouwde omgeving van de twintigste eeuw, vooral die van de naoorlogse periode, vormt het zwaartepunt in zijn werkzaamheden.
Albertien Kers van Cepezed zal vertellen over het ontwerp en proces van Station Tilburg. Hoe is daar omgegaan met het oorspronkelijke ontwerp van Koen van der Gaast?
Locatie
De avond vindt plaats in de aula van het Cobbenhagen Building op de campus van Tilburg University. Het Cobbenhagengebouw is ‘s avonds alleen toegangelijk via de hoofdingang van het Koopmans Building.
CAST wil voorbij zowel de waardering als de controverse rondom individuele gebouwen kijken. In mei en juni verbreden en verrijken we graag het gesprek over wederopbouwerfgoed. Op de Dag van de Architectuur organiseren we een excursie, waarvoor het publiek de te bezoeken gebouwen, gebieden of objecten mag nomineren. Daarover leest u meer via deze link.
Met medewerking van Academic Forum Tilburg University.
Vorig jaar is Groeseind/Hoefstraat opgeleverd, een wijk waar door de corporaties Tiwos en WonenBreburg veel sloop/nieuwbouw is gepleegd. Er zijn nieuwe type woningen gekomen, maar ook nieuwe type bewoners. Er is veel zorg en aandacht besteed aan de architectuur en stedenbouwkundige inrichting van de wijk. De oude, vooroorlogse woningvoorraad van de woningbouwcorporaties is nu bijna allemaal vervangen of verbeterd. En met de oplevering van Groeseind wordt in Tilburg zo’n beetje 40 jaar wijkvernieuwing afgesloten.
Rondetafelgesprekken, een kritische reflectie
CAST wil graag een overzicht geven van belangrijke en spraakmakende herstructureringsprojecten (zoals de Merode of Kromhoutpark) vanaf 1970 tot nu (Vogeltjesbuurt en Groeseind/Hoefstraat). Welke ontwikkelingen kunnen we, terugkijkend, ontdekken? Welke lessen vallen er te leren voor de toekomst? Wat zijn geslaagde projecten, maar ook: welke zijn minder geslaagd? We focussen enerzijds op het sociale aspect van de vernieuwing, en anderzijds op de architectonische en stedenbouwkundige plannen en opgaven.
Ook mag een kijkje in de toekomst niet ontbreken. Welke opgave voor wijkvernieuwing ligt er in de toekomst? Zijn er al weer nieuwe wijken toe aan een herstructurering? Wat kunnen de geleerde lessen uit het verleden betekenen voor de nieuwe opgaven?
Maar ook: hoe kunnen we grootschalige wijkvernieuwingen in de toekomst voorkomen?
We laten stadsbestuurders, (oud)corporatiebestuurders, architecten en bewoners aan het woord in diverse rondetafelgesprekken.
Aan het begin van de avond zal Albert Latijnhouwers (stedenbouwer bij de gemeente Tilburg) u met een presentatie in vogelvlucht meenemen langs belangrijke en spraakmakende wijkvernieuwingsprojecten. Anita de Haas (Brabants Dagblad) is de gespreksleider van de avond.
Begin maart werd met trots aangekondigd dat een combinatie van ‘talentvolle ontwerpers’ uit Amsterdam, Den Haag en Antwerpen de nieuwe LocHal in Tilburg gaat vormgeven. Dit zijn The Cloud Collective, Braaksma en Roos en Inside Outside (Petra Blaisse). Het glazen gebouw wordt het hart van de Stadscampus in de Spoorzone, in de vorm van een zogenaamde Stadshal.
CAST gaat het proces van de transformatie van de LocHal naar StadsHal het komende jaar op de voet volgen.
Op woensdag 22 april willen CAST en de gemeente Tilburg het publiek kennis laten maken met de LocHal, de opgave rondom de LocHal, het geselecteerde architectencollectief en de toekomstige gebruikers. We laten de opdrachtgever aan het woord over de uitgeschreven opdracht voor de LocHal: wat was precies de vraagstelling rondom de LocHal? Welke opdracht is voor de tender uitgeschreven? En ook: waarom zijn juist deze drie architecten gekozen door de selectiecommissie?
Daarna komen de architecten aan het woord. Hoe hebben zij elkaar als samenwerkingspartners gevonden? Wie nam het initiatief? Wat is hun afzonderlijke kracht en waarin schuilt de kracht van het collectief? Daarnaast gaat CAST hen bevragen over hun visie op de LocHal. Er is nog geen concreet ontwerp, maar waarmee hebben zij de tender gewonnen? Hoe interpreteren zij de monumentale waarde van dit gebouw? Wat zijn hun ideeën voor de inrichting van de LocHal/StadsHal? En: wat is hun visie op de transformatie naar een StadsHal. Wat houdt een StadsHal voor hen in?
Uiteraard zal er voldoende ruimte zijn voor het gesprek met het publiek. Wat zijn uw ideeën over een StadsHal?
De avond wordt gemodereerd door Marc Glaudemans, lector stedelijke strategieën bij Fontys Hogeschool voor de Kunsten (MA+U Master of Architecture // Master of Urbanism).
Locatie: LocHal, ingang aan het binnenplein, Tilburg More info:Castonline
Op 2 april organiseert CAST een avond vol verhalen. De scheiding die het spoor aanbrengt tussen het Noorden en het Zuiden van de stad staat centraal: hoe was dat vroeger? En wat verandert er als de nieuwe passages onder het spoor later dit jaar worden geopend?
Nieuwe passages
In 2015 wordt het Tilburgse spoor ondertunneld door twee nieuwe passages voor langzaam verkeer. Daarmee wordt, zo’n vijftig jaar nadat de door slagbomen bewaakte spoorwegovergangen plaats maakten voor verkeerstunnels, een nieuwe stap gezet om de barrière van het spoor in de stad te slechten. Er komt een nieuwe verbinding tot stand tussen het stadshart en de spoorzone, maar ook tussen Tilburgers in het Noorden en het Zuiden van de stad.
In het collectief geheugen van Tilburg is de scheiding die het spoor in de stad vormt nog altijd aanwezig. Klopt het dat het Noorden en Zuiden van de stad deels een andere identiteit hebben of hebben gehad? Is het zo dat bewoners nog steeds met enige achterdocht kijken naar de mensen ‘van de andere kant’, of is dat iets van vroeger?
CAST besteedt begin 2015 aandacht aan een groeiend vraagstuk voor stad en provincie: het transformeren en herbestemmen van religieuze gebouwen. Veel kerken staan leeg, en daar komen er meer bij: de komende jaren worden in het Bisdom Den Bosch ongeveer honderd kerken aan de eredienst onttrokken. De katholieke identiteit van Tilburg is veranderd, wat betekent dat voor de stad? En wat betekent dat voor de bijbehorende gebouwen? Wat komt er voor in de plaats?
Aan mooie voorbeelden ontbreekt het niet, en aan enthousiasme bij ontwerpers om deze opgaven aan te pakken evenmin. Toch zijn er veel kerken die lange tijd leeg staan, en waarbij herbestemming niet van de grond komt. Wat is er nodig om deze gebouwen bestendig te maken voor de toekomst? Wat is de rol die kerken kunnen spelen in de stad en buurt? En hoe krijg je deze kerken dan exploitabel?
Om tot oplossingen te komen is het volgens CAST nodig om eerst de juiste vragen in beeld te krijgen. We belichten de problematiek daarom breed: niet alleen vanuit de architectuur, maar ook vanuit volkscultuur, sociologie en economie. We nodigen drie deskundige sprekers uit om u te inspireren.
More info:Castonline Locatie: Wijkcentrum De Poorten, Hasseltstraat 194, 5046 LP Tilburg
Ter ere van het 20 jarig bestaan van CAST organiseert CAST op donderdag 22 januari 2015 een speciaal symposium waarin we vooruitblikken op de ontwikkeling van Tilburg. Wij doen dit met twee essayisten, Gerard Rooijakkers en Kai van Hasselt die elk vanuit hun eigen achtergrond en praktijk een toekomstperspectief gaan schrijven voor Tilburg.
Op 22 januari zullen zij beide essays presenteren tijdens een symposium. Daarna gaan met een panel in gesprek. Wat vinden zij van de geschetste perspectieven? Strookt het met uw beeld van Tilburg? Met dit panel starten we een gesprek over de toekomst van Tilburg. Daarna zullen we naar aanleiding van deze essays en enkele stellingen ook met de zaal in discussie gaan.
Essayisten Kai van Hasselt en Gerard Rooijakkers zullen een essay schrijven over de toekomst van Tilburg. Welke koers vaart de stad nu, en waar stevent het op af? Past dit bij het DNA, de identiteit van Tilburg? Welke strategische keuzes zou de stad moeten maken om toekomstbestendig te blijven?
Rooijakkers zal in zijn essay het accent leggen op de Tilburgse volkscultuur, en dat koppelen aan ruimtelijke ontwikkelingen. Kai van Hasselt zal zich meer richten op een pragmatisch en instrumenteler essay, zoekend naar trends, de Tilburgse wortels en dit projecteren op toekomstige ruimtelijke ontwikkelingen.
CAST op 1 december aandacht aan Midden- en Oost-Europese arbeidsmigranten. Hun komst naar de stad brengt een vraagstuk met zich mee rond flexibele, goedkope en toegankelijke huisvesting. Hoe kunnen we in Tilburg – en daarbuiten - omgaan met de groeiende vraag naar tijdelijke huisvesting, zonder daarbij kwaliteit en leefbaarheid uit het oog te verliezen? We niet alleen over MOE-landers, maar ook juist mét hen. Onderdeel van de avond zijn ‘woonportretten’ die journaliste Pien Rosmalen en fotograaf Willie-Jan Staps maakten.
Midden- en Oost-Europeanen in Tilburg
Sinds de opening van de Europese grenzen is er een groeiende groep Midden- en Oost-Europeanen die zich, op zoek naar werk, in onze stad vestigt. Soms voor een korte periode, soms blijven zij langer. Hun huisvesting brengt nieuwe vraagstukken met zich mee. In diverse regio’s, waaronder West Brabant en het Samenwerkingsverband Regio Eindhoven, ondertekenden gemeenten, volkshuisvesters, werkgevers, vakbonden en belangenorganisaties in 2012 een verklaring, met als doel de tijdelijke huisvesting van arbeidsmigranten goed te regelen.
In de regio Tilburg werd zo’n verklaring niet opgesteld. Er is echter een flinke groep arbeidsmigranten die werkt en woont in Tilburg. Bij CAST creëren we graag de mogelijkheid om over hun woonomstandigheden te spreken en na te denken over vragen en oplossingen. Onder andere op het gebied van stedenbouw en architectuur, maar ook als het gaat om het prettig met elkaar samenleven. Hoe kunnen we in Tilburg omgaan met de groeiende vraag naar flexibele huisvesting, zonder daarbij kwaliteit en leefbaarheid uit het oog te verliezen?
In gesprek
Journaliste Pien Rosmalen gaat met Midden- en Oost-Europeanen in gesprek. Waarom kwamen zij naar Tilburg? Wat maakten zij mee? Wat is er volgens hen de afgelopen jaren veranderd? En wat vinden ze belangrijk aan hun huis en hun buurt?
Leon Muurmans (Flex Housing) en Ela Rodenburg (Pools adviesbureau Polrada) schuiven vervolgens aan. Zij benaderen de vraagstukken rond tijdelijke huisvesting vanuit hun professie. De avond wordt afgesloten doorStudio Prototype en bureau ZUS. Zij presenteren hun onderzoek Short Stay City, naar kortstondige woonvormen, woonurgentie en arbeidsmigratie in Nederland.
Locatie
Ter gelegenheid van deze activiteit zijn we te gast bij Flex Housing, in de kapel van het voormalige klooster aan het Kardinaal de Jongplein 15. Sinds 2000 wonen op die locatie arbeidsmigranten, op dit moment ongeveer 90 mensen. U wordt ontvangen bij de hoofdingang van het voormalige klooster (Fraterhuis Petrus Donders) en naar de kapel begeleid.
Locatie: Flex Housing, het Kardinaal de Jongplein 15 More info: Cast website
De renovatie van het Stadskantoor houdt de gemoederen in de stad flink bezig. Daarom organiseert CAST op 27 november een gespreksavond over deze op handen zijnde renovatie. Hoor en wederhoor! Sprekers zijn wethouder Erik de Ridder, Ger Rosier (DEDRIE), Ton van der Hagen en Hans Goverde (Kraaijvanger). Gespreksleider is Gabriël Verheggen (oud programmamaker bij CAST, thans directeur van ABC in Haarlem).
Locatie: Factorium, Koningsplein 11a Tilburg More info: Cast website
CAST organiseert een avond over het Veemarktkwartier. Wat zijn de huidige ontwikkelingen, en hoe ‘maak’ je een dergelijk creatief cluster in de stad? Sprekers zijn Rob Crul van Van de Ven Bouw en Ontwikkeling en prof. dr. ir. J.T. Mommaas.
We houden deze avond in het Duvelhok, St. Josephstraat 133, midden in het Veemarktkwartier dus!
Bekendmaking winnaar fotowedstrijd Op deze avond maken we ook bekend wie in de prijzen voor de fotowedstrijd “De creatieve stad” is gevallen. De mooiste inzendingen worden deze avond tentoongesteld in het Duvelhok!
Ook een mentale ontwikkeling Met de sloop van het FAXX-gebouw komt er eindelijk schot in de ontwikkeling van het Veemarktkwartier, de nieuwe creatieve hotspot van Tilburg. En er gaat heel wat gebeuren. Bouwgroep Van de Ven gaat het gebied ontwikkelen en samen met een aantal architecten nieuwbouw plegen. Niet alleen in letterlijke zin moet er ruimte komen voor creatieve bedrijven, maar ook in mentale zin gaat er gebouwd worden aan dit creatieve kwartier. Er moet een sfeer ontstaan waarin creatieve bedrijven elkaar kunnen ontmoeten en samenwerken. Ruimtelijk kan dit in de architectuur en de inrichting van de openbare ruimte gestimuleerd worden, maar in mentale zin krijgt waarschijnlijk Studio VMK een rol om bij de ondernemers het gedachtengoed van de creatieve plek te laten postvatten.
Vanwege al deze ontwikkelingen heeft CAST Rob Crul van Van de Ven Bouw en Ontwikkeling uitgenodigd om de meeste recente plannen voor het Veemarktkwartier uit te leggen.
Aansluitend komt prof. dr. ir. J.T. Mommaas spreken. Hij is verbonden aan de Universiteit van Tilburg en Telos (Brabants Centrum voor duurzame ontwikkeling) en komt vertellen hoe je op een mentale manier een creatief cluster voor Tilburg kunt ‘maken’. Aan welke voorwaarden moet het gebied, de bebouwing en de gebruikers voldoen?
Dhr. Mommaas is momenteel als hoogleraar in de studie van de vrijetijd verbonden aan de Universiteit van Tilburg, als bijzonder hoogleraar Stedelijke Dynamiek en Cultuur verbonden aan de Universiteit van Utrecht, als gasthoogleraar Cultuurbeleid aan de Universiteit van Antwerpen. Daarnaast is hij wetenschappelijk directeur van Telos, Centrum voor Duurzame Ontwikkeling, en geassocieerd lid van de Raden voor Leefomgeving en Infrastructuur.
Locatie: het Duvelhok, St. Josephstraat 133, Tilburg More info: CASTonline
De leegstand van gebouwen in het buitengebied neemt fors toe. Uit een recent onderzoek van onderzoeksinstituut Alterra blijkt dat de komende vijftien jaar dertig miljoen vierkante meter aan boerenbedrijven zal vrijkomen. Ter vergelijking: de leegstand van kantoren wordt geschat op zeven miljoen vierkante meter. Een grote ruimtelijke opgave staat dus te wachten, ook in de regio rond Tilburg. De Fontys Academie voor Architectuur en Stedenbouw en CAST organiseren hierover op dinsdag 28 januari 2014 een lezingavond.
Sprekers
We horen die avond meer over de provinciale visie van Eltjo Kugel, landschapsarchitect bij de provincie Noord-Brabant. Hij vertelt over het beleid voor het landelijke buitengebied en de mogelijkheden die er zijn voor de transformatie van agrarische bedrijven. Daarnaast zijn er twee inspirerende lezingen over voorbeeldprojecten van buiten de regio. Matthijs Willemsen van Strootman Landschapsarchitecten vertelt over een landschapsvisie die het bureau ontwikkelde na een grondige analyse van de regio Gelderse Vallei. Hierbij is bijzondere aandacht besteed aan de transformatie van agrarische bedrijven. De derde spreker isRobert Adema van FARO Architecten. Hij licht het ontwerp voor zorgboerderij De Hulst in Oterleek toe. In de boerderij zijn nu woongroepen voor ouderen met dementie gehuisvest. Een bestaande stolpboerderij is gerestaureerd en nieuwe schuren zijn aan het erf toegevoegd.
Studentenontwerp
Een groep studenten van de Fontys Academie voor Architectuur en Stedenbouw in Tilburg stort zich vier dagen lang op een herbestemmingsopgave van een boerenbedrijf bij Heukelom. Zij komen tijdens de lezingavond inspiratie opdoen voor hun ontwerpen. De meest interessante ontwerpen plaatst CAST na afloop van de week op de website.
More info:Site Castonline Locatie: Fontys Academie voor Architectuur en Stedenbouw, locatie de Refter, Tilburg.
OpenWebcast.nl is een platform dat zich richt op het live uitzenden en registreren van de cultuur van de stad. Muziek, symposia, theater, lezingen, debat, techniek, festivals, kortom 'dat' wat de stad doet leven!
Live & on demand!
Een greep uit de locaties: Eindhoven, Tilburg, Breda, Rotterdam, Amsterdam, Utrecht, Arnhem, Den Bosch...
Voor meer info over livestreaming en de OpenWebcast video services:
Contact: Info@OpenWebcast.nl
tel: 040 281 0862 / 06 4872 4413
Tue May 26, 2015 @ 19:30
